Sofie en Herman deden mee met een blokkade bij de dichtstbijzijnde bruinkoolmijn, vlak over de grens in Duitsland. Herman schrijft hieronder over zijn motivatie en zijn ervaring tijdens de actie.

We zitten inmiddels midden in de snelste klimaatverandering sinds er mensen op aarde leven. Stefan Rahmstorf, een toponderzoeker aan het Potsdam instituut voor klimaatimpact onderzoek schreef laatst dat juli 2018 waarschijnlijk een van de warmste maanden in de laatste 120 000 jaar was. De vorige keer dat het zo warm was, in het late pleistoceen, zwommen er Nijlpaarden in de Rijn en in de Thames.

Als je je een beetje zorgen maakt over de verandering van ons klimaat, weet je natuurlijk dat het goed is om minder te vliegen, de verwarming wat lager te zetten en minder vlees te eten. Met de Dorothy-gemeenschap kunnen we soms serieus discussiëren over of het beter is om de biologische chocopasta te kopen, of de fairtrade versie waar dan wel weer palmolie in zit, of dat we niet gewoon helemaal zonder moeten. Ik vind het erg belangrijk om altijd eerst naar de balk in mijn eigen oog te kijken. Maar sommige problemen kun je niet oplossen door alleen met je eigen gedrag bezig te zijn. Heeft het veel effect om je te verzetten tegen drugshandel of prostitutie door zelf niet te consumeren? Of is er toch echt interventie nodig om zo’n onethische maar winstgevende industrie tegen te gaan? Met fossiele brandstof is ook veel winst te maken, en helaas zijn er genoeg bedrijven die dat belangrijker vinden dan de klimaatschade die ze veroorzaken. Met deze gedachten in ons achterhoofd besloten Sofie en ik om mee te doen met een massale zit-blokkade bij de dichtstbijzijnde bruinkoolmijn, vlak over de grens in Duitsland.

De laatste paar jaren is er steeds meer weerstand tegen de bedrijfspraktijken van fossiele brandstofgiganten. Als we alle fossiele brandstoffen gebruiken die bedrijven op hun boekhouding hebben staan zou dat rampzalig zijn voor het klimaat. Om de Parijs doelen te halen van 2°C opwarming mogen we nog maar 20% van alle bekende reserves gebruiken, maar bedrijven blijven de 80% die in de grond moet blijven opnemen in hun boekhouding. De bruinkoolmijn waar Sofie en ik heen gaan, wordt afgegraven door RWE, ook zo’n bedrijf dat er in zijn business-model vanuit gaat dat de Parijs doelen niet gehaald worden. RWE heeft dus eigenlijk een weddenschap afgesloten, waarbij de waarde van hun aandelen afhankelijk is van de vernietiging van ons leefklimaat.

De beweging waar Sofie en ik ons bij aansluiten heet ‘Ende Gelände’ (losjes vertaald: ‘genoeg is genoeg’), en voert al jaren actie om het mijnen van bruinkool terug te dringen. Eens in de zoveel tijd organiseren ze een grote blokkade.

Op de ochtend van de grote actie vormen we een groepje met vrienden uit het Noëlhuis en uit de Dortmund Catholic Worker. Daar vertellen we elkaar over wat we tot nu toe al beleefd hebben. Sommigen van ons waren al een paar dagen van tevoren in de buurt om mee te doen met de voorbereidingen van de actie. De politie lijkt zich dit jaar wat grotere zorgen te maken over ons. We zagen hoe ze de geplande locatie voor het actiekamp (een gekraakt voetbalveldje in een verlaten dorpje dat RWE wil slopen om daar verder te mijnen) ontruimden, en hoe RWE met graafmachines het hele veld zo kapotmaakte dat er geen tent meer op kan staan. We zagen ook hoe de politie een heel treinstation urenlang platlegde om mensen die met een speciaal gecharterde trein naar de actie kwamen één voor één te controleren.

We bespreken ook hoe we de sfeer van de actie tot nu toe vinden. We vinden het natuurlijk belangrijk dat we ons vriendelijk gedragen, en er geen vijandige sfeer ontstaat, maar dat is helaas niet altijd het geval. Iemand vertelt hoe wat activisten een treindeur open hielden om meer mensen in de trein te krijgen. De machinist had met gevoel voor humor over de intercom verteld hoeveel extra CO² de trein moest uitstoten nu hij vertraging had in te halen, maar sommige activisten jouwden hem uit. We bespreken hoe wij als groepje ermee om willen gaan als de activisten om ons heen dingen doen waar wij het niet mee eens zijn.

Dan gaan we op weg. We worden uitgezwaaid door een solidariteitsdemonstratie: mensen die ons steunen, maar ervoor kiezen om geen wet te breken door te blokkeren. Ik weet waarom ik meedoe met deze actie, ik geloof er echt in. Maar op het moment dat we weglopen geniet ik ook gewoon van de vreugde om eindelijk iets te mogen doen! Mensen zijn er nou eenmaal op gebouwd om op stress te reageren door te vechten of te vluchten. Nu kan ik eindelijk al mijn klimaatstress omzetten in een fysieke reactie. Mijn apenbrein verheugt zich, en geeft me een flinke shot adrenaline mee! We lopen door de velden, op weg naar de mijn. Die is ongeveer zo groot als een flink dorp (3.8km²), dus de politie kan hem met geen mogelijkheid helemaal omsingelen. We weten eigenlijk al dat we er komen, maar toch probeert de politie onze groep af-en-toe tegen te houden. Als we door een stuk bos lopen laten sommige activisten zich meesleuren in dit kat-en-muisspel, en proberen tussen de politie door te rennen, in plaats van rustig om hen heen te stromen als veel grotere onstopbare groep. Wij besluiten met ons kleine groepje om gewoon rustig te blijven lopen, alhoewel dat wel wat zelfbeheersing kost. Zo raken we even de groep kwijt, en bevinden ons opeens in een achterhoede van mensen op leeftijd of met kleine kinderen, mensen die wat slechter ter been zijn, en andere rustige lopers. Daar voelen we ons eigenlijk wonderwel thuis.

Een mooie boswandeling later zitten we opeens op onze bestemming: een stuk spoor dat alleen door RWE wordt gebruikt. Daar rijdt normaal elke tien minuten een trein naar een nabije kolencentrale, maar vandaag zitten er een paar duizend mensen op het spoor! We blijven daar de rest van de dag. Sommigen van ons spelen een poosje mee met een drumband, we eten rustig ons meegebracht eten, en leren de andere mensen kennen die ook besloten hebben op hun vrije zaterdag een klein druppeltje op een gloeiende plaat te zijn. Het zijn veelal bijzondere mensen. Een paar van ons blijven de hele nacht in de vrieskou nog op het spoor, maar Sofie en ik besluiten ‘s avonds weer terug te gaan. Tijdens zonsondergang lopen we terug naar het treinstation waar we vanochtend begonnen. We gaan naar huis, om daar te genieten van onze welverdiende biologische chocopasta.